ملیت : ایرانی - قرن : 14 منبع : مردان موسیقی سنتی و نوین ایران (جلد اول)

محمدعلى بهارلو به سال 1307 در تهران متولد شد. محیط مناسب و سطح فرهنگ بالاى خانواده‏ى او كه به موسیقى علاقه‏اى تام داشتند، در پرورش ذوق او مؤثر افتاد و اولین نواهاى موسیقى را در خانه پدرى شنید. همزمان با تحصیلات مدرسه‏اى، در هنرستان عالى موسیقى آن روزها كه تحت نظر اساتید «چك اسلواك» اداره مى‏شد نام‏نویسى كرد و تحت‏نظر «كارل یان زوبك» استاد ویولن به آموختن تكنیك غربى ویولن و مبانى علمى موسیقى غرب پرداخت. در عین حال، مجالست و شاگردى دائم در محضر اساتید و نوازندگانى چون على‏اكبر شهنازى، ابوالحسن صبا، ابراهیم منصورى و محمد بحرینى‏پور (شاگرد حسین خان اسماعیل‏زاده) باعث استوارى معلومات علمى و عملى وى در موسیقى ایران گردید. تحصیل وى در موسیقى كلاسیك غرب با دوستى و همكارى «حسین ناصحى» ادامه یافت. بهارلو ضمن اتمام تحصیلات تخصصى خود در رشته مخابرات، در رادیو تهران آن روزها به نوازندگى پرداخت و ساعاتى را به عنوان تكنواز برنامه داشت. در همین اوان دوستى وى با استاد صبا قوام یافت تا جایى كه از وفادارترین یاران او شد و كار توانفرساى چاپ كتابهاى او و همسرش منتخب را (كه پس از درگذشت نابهنگام صبا تعطیل مانده بود) به عهده گرفت. بهارلو از حدود سالهاى 1328 به بعد به علت رواج مطرب‏پرورى و بى‏سامانى در رادیو، از آنجا كناره گرفت و به تحقیق در موسیقى ایران و غرب پرداخت و تنها به تدریس ویولن در كلاس خود اكتفا كرد. این دوران از پربارترین ادوار زندگى او شد به طورى كه 6 كتاب (كتاب هفتم به چاپ نرسیده است) درباره‏ى «آموزش موسیقى ایرانى به وسیله ویولن» نوشت و به طرز نفیسى به چاپ رسانید. این كتابها كه به تأیید اساتید بزرگ زمان رسیده بود، در نوع خود و در زمان خود بى‏نظیر بود و بر بسیارى از كتب آموزشى دوره‏ى خویش رحجان داشت. در طى تمام این سالها وى موفق شد با تلاشى سخت، به نیابت از طرف خانم صبا و شاگردانش (پایور و صفوت)، دوره كتابهاى سنتور- ویولن و سه‏تار صبا را به انضمام كتب خانم صبا به چاپ و نشر برساند و در همین حین با موسیقیدانان دیگر نیز (در آن زمان كه هركس در پى بازارى بود و تحقیق و بررسى را بهایى نبود) به همكارى پرداخت و به همت او، «حسین صبا» نخستین «دستور سنتور» را توانست به چاپ برساند. در همین سالها با موسى معروفى نیز در امر گردآورى و تنظیم ردیف مكتوب موسیقى ایران همكارى داشت.
به موازات آن، بهارلو در تقویت و استحكام تكنیك نوازندگى خویش در ویولن كوشید. وى هر چند كه از قوى‏ترین مجریان آثار صبا به سبك استاد بود لیك در نوازندگى شیوه‏اى دیگر برگزید كه خاص خود او است. روش ویولن‏نوازى بهارلو مبتنى بر اصول و مبانى تكنیك اجرایى موسیقى غرب بر پایه موسیقى ایران است. در حقیقت وى دنباله‏ى منطقى راه بانیان «موسیقى نوین ایران» است با این تفاوت كه گرایش به مبانى موسیقى سنتى در او قوى‏تر است.
وى در آهنگسازاى نیز چنین است. ساخته‏هاى او به وسیله اركسترش (كه نامدارانى چون حبیب‏اللَّه صالحى و هوشنگ ظریف در آن مى‏نواختند) در سالهاى قبل، از طریق تلویزیون پخش شد. اما تخصص اصلى او در تعلیم است. شیوه بهارلو در تعلیم موسیقى نیز همانند نوازندگى او است. در روش تعلیم، او شاید تنها معلم موسیقى‏اى باشد كه جامع‏الشرایط تمام مسائل لازم براى این كار است. موردى كه امروزه، بسیار كمیاب است.
محمد بهارلو كه غیر از ویولن، به كمانچه، سه‏تار و ضرب نیز آشنا است، در سایه معلومات وسیع، حوصله بلند و سلامت جسمى و روحى خویش، حاصل بیش از 40 سال كار خود را هنوز در اختیار خیل شاگردانى قرار مى‏دهد كه در كلاس او به آموختن موسیقى اشتغال دارند. هنوز به همان شدت وحدت سالهاى جوانى در پى تعلیم و تكمیل معلومات خویش است و معتقد است كه جز «از طریق همیشه شاگرد ماندن، نمى‏شود به استادى رسید». امروزه از آثار مكتوب و مصوت (كتابها و نوارهاى) بهارلو در حال حاضر چیزى در دسترس نیست و امید است كه این مهم هر چه زودتر به مورد اجرا گذاشته شود.